ทองคำเป็นโลหะชนิดหนึ่งที่รู้จักตั้งแต่ 3,000 ปีก่อคริตศักราช คำว่า "Gold" นั้น มาจากคำภาษาอังกฤษคือ 'Geolo' แปลว่าทองเหลือง ส่วนสัญลักษณ์ทาง วิทยาศาสตร์ของธาตุทองคำ "Au" มาจากคำภาษาลาติน "Aurum" แปลว่า "ทอง"
ทองมีสมบัติที่ดีเด่น หลายประการ คือ สามารถตีแผ่ได้ ( Mellability)มีความเหนียว ( Ductility) สูง ทนการกัดกร่อน ( Resistance to corrosion) นำความร้อนและไฟฟ้า ( Thermal and electrical conductivity) และสะท้อนแสงได้สูง ( High reflectivity) จากสมบัิติเหล่านี้ทำให้ทองคำได้รับความสนใจและมีการนำมาใช้งานตั้งแต่ยุค โบราณ
ในยุคโบราณ ทองคำได้นำมาใช้เป็นเครื่องตกแต่ง ในพธีกรรมทางศาสนา เพื่อเป็นสัญลักษณ์ของความมีอำนาจ ความสว่าง และความรุ่งเรือง นับเป็นเวลานานหลายศตวรรษที่ผ่านมา ทองทำยังคงสามารถ ใช้เป็นเงินตราที่มีค่าสูงสุด และเป็นโลหะชนิดเดียวที่ได้รับการยอมรับในทุกหนทุกแห่ง เพื่อใช้ในการแลกเปลี่ยนต่าง ๆ
เทคโนโลยีที่ได้ก้าวหน้า และพัฒนาไปอย่ารวดเร็วในยุคปัจจุบัน ทำให้ทองทำได้นำมา ใช้ประโยชน์มากขึ้น นอกเหนือจากการใช้เพื่อเป็นเครื่องประดับ ซึ่งในบรรดาประโยชน์มากมายของทองคำนั้น จะได้ยกตัวอย่าง การใช้ทองคำในด้านต่าง ๆ พอเป็นสังเขปคือ
ด้านอวกาศ (Aerospace): ทองทำได้นำมาใช้เป็นชุดนักบินอวกาศ และแคปซูล เพื่อป้องกันนักบินอวกาศ จากรังสีที่มีพลังงานสูงในขณะอยู่บนดวงจันทร์หรือในอวกาศ นอกจากนี้ทองบริสุทธิ์ยังใช้เคลือบเครื่องยนต์ ระบบอิเล็กทรอนิกส์ หมวกเหล็ก เกราะบังหน้า โซ่ โดยชั้นทองมีความหนา 0.000006 นิ้ว เพื่อสะท้อนรังสีความร้อนจากดวงอาทิตย์ ซึ่งเป็นสาเหตุให้การทำงานของอุปกรณ์เหล่านี้เสื่อมประสิทธิภาพ
ด้านทันตกรรม (Dentistry) : ทันตแพทย์ได้ใช้ทองคำเพื่อครอบฟัน (Crown) เชื่อมฟัน (Bridge) เลี่ยมทอง (Gold inlays) และเป็นบางส่วนของฟันปลอม (Partial denture) เนื่องจากทองคำทนต่อการกัดกร่อน และทนต่อการหมองคล้ำและมีความแข็งแร ทองทำที่ใช้ในลักษณะนี้ จะุอยู่ในรูปทองคำผสมกับธาตุอื่น ๆ เช่น ธาตุแพลตตินัม
ด้านอิเล็กทรอนิกส์ (Electronics) : ได้มีการนำทองคำมาใช้เป็นวัสดุที่ใช้เป็นหน้าสัมผัส (Contact) ในอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ต่าง ๆ อาที เครื่องคิดเลข ทีวี คอมพิวเตอร์ โทรศัพท์มือถือ และอื่น ๆ เนื่องจากทองคำมีค่าการนำไฟฟ้าสูงและทนต่อการกัดกร่อน ทำให้อุปกรณ์ดังกล่าวมีประสิทธิภาพ และมีอายุใช้งานได้ยาวนาน
จากการใช้ประโยชน์ของทองคำ ในชิ้นส่วนต่าง ๆ ของเครื่องใช้และอุปกรณ์ต่าง ๆ มากมาย จะเห็นว่าทองคำ
ได้เข้ามามีบทบาทกับชีวิตของมนุษย์ ในยุคปัจจุบัน มากกว่ายุคโบราณ และอาจกล่าวได้ว่า ทองคำยังคงมีความสำคัญอย่างยิ่ง ต่อการพัฒนาเทคโนโลยีและอุตสาหกรรมในอนาคต
